In 2020 sloegen het Brussels en Vlaams gewest de handen in elkaar om een ontwerpend onderzoek op te starten naar de transformatie van het 20ste-eeuwse randgebied in en rond Brussel. Terwijl voor de vernieuwing van het historische stadscentrum en de 19de-eeuwse gordel al diverse ontwerpstrategieën en instrumenten zijn ontwikkeld, blijft de complexiteit van het 20ste-eeuwse randgebied grotendeels onontgonnen terrein. Nochtans stellen er zich stedelijke en maatschappelijke uitdagingen die steeds pregnanter zullen worden.

Aan weerszijden van de gewestgrens gaan de Brusselse en Vlaamse buitenwijken weliswaar anders om met de verstedelijkingsdruk, maar er zijn ook veel gedeelde vraagstukken. Dit gebied balanceert tussen suburbaan wonen en stedelijke dynamiek, waar vraagstukken over mobiliteit, duurzaamheid, en betaalbare huisvesting samenkomen. Het onderzoek richt zich op hoe we in deze complexe context kunnen werken aan een veerkrachtige, duurzame en leefbare omgeving die de huidige en toekomstige noden beter kan beantwoorden.

Een grondige analyse van het functioneren van dit randgebied leidde tot een diagnose van de ruimtelijke dynamiek. Deze bevindingen legden de basis voor ontwerpend onderzoek waarbij ontwerpteams in drie specifieke deelgebieden aan de slag gingen om concrete transformaties voor te stellen. Elk team verdiepte zich in een ander thema dat van cruciaal belang is voor de toekomst van deze randgebieden, met name: hoe zachte verkeersmodi als hefboom kunnen dienen voor een nieuw stadsproject, waterbewuste stadsontwikkeling die tevens leidt tot meer leefbare woonwijken, en de vraag hoe we om kunnen gaan met de ‘dubbele korrel’, of de typische mix van fijnmazige en grootschalige bebouwing.

Het onderzoek biedt niet alleen inzichten in hoe we het 20ste-eeuwse randgebied kunnen verbeteren, maar het hoopt ook een gesprek op gang te houden om met beide gewesten samen te bouwen aan een gezamenlijke visie voor de toekomst. Het onderzoek moedigt aan tot samenwerking en kennisuitwisseling, met als doel het ontwikkelen van strategieën voor de veerkracht van zowel Brusselse als Vlaamse buitenwijken in de komende decennia.